KIRŞEHİR TARİHİ
Kırşehir ilinin bulunduğu
topraklar, târihte Anadolu’da ilk siyâsî birliği kuran Hititlerin toprakları
içinde bulunuyordu. Hititlerin iç savaş ve iktidar kavgaları ile dağılıp
yıkılmasından sonra bu topraklara Asurlular hâkim olmuştur. Persler M.Ö. 6.
asırda bu bölgeyi istilâ etmişlerdir. M.Ö. 4. asırda Makedonya Kralı İskender,
Persleri yenmiş, Anadolu ve İran’ı istilâ ederek Makedonya Devletine katmıştır.
İskender’in ölümü ile bu bölge (Asya) Selevkos Devletinin nüfuzunda kalmışsa da
fiilen bu bölge Kapadokya Krallığının olmuştur. Kapadokya Krallığı, Roma
İmparatorluğunun hâkimiyetini tanımış ve bilahare Roma İmparatorluğu, Kapadokya
Krallığı ile birlikte bu bölgeyi kendine bağlamıştır. M.S. 395 senesinde
Romaİmparatorluğu Batı ve Doğu olarak ikiye bölününce bütün Anadolu gibi bu
bölge de Doğu Roma (Bizans)nın payına düşmüştür.
İslâm orduları yedinci asır ortalarından başlayarak Kırşehir bölgesine birçok
defalar akınlar yaparak bu bölgeyi fethetmişlerse de devamlı olarak ellerinde
tutamamışlardır. 1071 Malazgirt Zaferinden sonra bütün Anadolu gibi
Kırşehir haber de, Anadolu Fâtihi
ve Anadolu’da Türk Devletinin kurucusu Kutalmışoğlu Birinci Süleyman Şah
tarafından fethedilmiştir.
Bir ara Selçuklulara bağlı Danişmendoğulları bu bölgede hâkim olmuşlar ve
1120’de Selçuklulara bağlı bir vilâyet daha sonra Konya Selçuklularının bir
vilâyeti olmuştur. On ikinci asrın ikinci yarısında şehir gelişmiş ve
Anadolu’nun bağrında en büyük ilim ve kültür merkezlerinden biri hâline
gelmiştir.
On dördüncü asır başlarında Kırşehir’de İlhanlı hükümdarları namına sikke
kesilmiştir.
Kırşehir24, Anadolu’da “Ahîlik”
denen tasavvufî esnaf teşkilâtının en mühim merkezlerinden biri olması ile 14.
asırda oldukça gelişmiştir. Meşhur Ahî Evren Kırşehir’e yerleşmiş, Mevlevî
Tarikatı gelişmiş ve büyük mutasavvıf ve Türk şâiri Âşık Paşa burada yaşamıştır.
Bu asırda müstesnâ bir kültür ve ilim merkezi olan
Kırşehir haberleri ’in şehir
nüfûsu 180 bini bulmuştur.
On dördüncü asrın ikinci yarısında Kırşehir bir ara Eretnaoğullarına (Sivas’a)
bağlanmış, sonradan Karamanoğullarının eline geçmiştir. Osmanlılar Kırşehir’i
Birinci Bayezid devrinde 1381’de almışsa da 1402’de Timur Kırşehir’i alarak
yeniden Karamanoğullarına geri vermiştir. Sultan İkinci Murad Han zamanında
Osmanlılar yeniden Kırşehir’e hâkim oldular. Celâli isyanları Kırşehir’in
gerilemesinde mühim rol oynamıştır.
Osmanlı devrinde Kırşehir, Konya (Karaman) Beylerbeyliğinin (eyâletinin) 7
sancağından (vilâyetinden) birine merkez olmuştur. Kırşehir’in 4 kazası vardı.
Cumhûriyetten sonra Kırşehir kendi adını taşıyan ilin merkezi, 1954’te Nevşehir,
Kırşehir’den ayrılarak il olmuştur. Kırşehir ilçe olmuştur. 1957’de Kırşehir
tekrar il hâline getirilmiştir.
